Tối 20/10, tại Trung tâm Văn hóa – Triển lãm tỉnh Bắc Ninh (phường Bắc Giang) đã diễn ra lễ khai mạc Liên hoan Chèo toàn quốc 2025. Sự kiện do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch – UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ đạo Cục Nghệ thuật biểu diễn phối hợp với Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức.
 |
Chèo là loại hình nghệ thuật sân khấu dân gian truyền thống có lịch sử hàng ngàn năm, gắn bó sâu sắc với đời sống tinh thần của người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, nghệ thuật Chèo vẫn giữ được nét độc đáo, phản ánh sâu sắc tâm hồn, tính cách và khát vọng chân – thiện – mỹ của con người Việt Nam.
 |
Theo ông Tạ Quang Đông – Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, liên hoan Chèo toàn quốc là hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp định kỳ tổ chức nhằm đánh giá hoạt động sáng tạo nghệ thuật, biểu diễn, bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật Chèo trong giai đoạn hiện nay. Đây cũng là dịp để các đơn vị nghệ thuật gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm, học hỏi từ đó nâng cao chất lượng chuyên môn và đưa nghệ thuật Chèo đến gần hơn với công chúng.
 |
Liên hoan năm nay tại quê hương Bắc Ninh – vùng đất địa linh nhân kiệt, giàu truyền thống văn hiến và cách mạng, nơi được mệnh danh là cái nôi của nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống đặc sắc- là một sự kiện nghệ thuật đặc biệt nhằm tôn vinh, giữ gìn và phát huy giá trị của loại hình sân khấu dân tộc đặc sắc – nghệ thuật Chèo.
Liên hoan lần này là sự kiện văn hóa – nghệ thuật biểu diễn chuyên nghiệp đầu tiên được tổ chức sau khi cả nước thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đánh dấu một bước chuyển mình trong công tác tổ chức, quản lý, phát triển các hoạt động văn hóa – nghệ thuật trong bối cảnh mới, góp phần thắp sáng hơn nữa ngọn lửa đam mê nghệ thuật chèo trong lòng công chúng và các thế hệ nghệ sĩ hôm nay và mai sau.
Phát biểu chào mừng, ông Lê Xuân Lợi – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh bày tỏ niềm vinh dự khi được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chọn Bắc Ninh là địa phương đăng cai sự kiện. Trải qua chiều dài lịch sử, các thế hệ nhân dân Bắc Ninh nối tiếp nhau hun đúc, bồi đắp, tạo dựng một không gian văn hoá phong phú, đa dạng, giàu bản sắc; trở thành nền tảng tinh thần, nguồn lực và động lực quan trọng cho sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.
 |
Không chỉ là cái nôi của những làn điệu Dân ca Quan họ mượt mà, đằm thắm, Bắc Ninh còn tự hào là quê hương của “Chiếu chèo xứ Bắc”, một trong “Tứ chiếng” nổi tiếng của nghệ thuật chèo cổ Việt Nam. Nhằm bảo tồn và phát triển nghệ thuật Chèo, tỉnh Bắc Ninh đã tổ chức nhiều hội thảo, hội thi, hội diễn, liên hoan Chèo; mở các lớp bồi dưỡng hạt nhân Chèo cho cơ sở; đưa nghệ thuật Chèo vào học đường, thành lập các câu lạc bộ, khôi phục các làng chèo cổ… Đến nay, nhiều làng chèo cổ tiếp tục được duy trì và phát triển mạnh mẽ trong đời sống đương đại, như minh chứng sinh động cho sức sống bền bỉ của nghệ thuật truyền thống.
 |
| Liên hoan Chèo năm nay quy tụ 12 đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp trong cả nước. |
Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2025 tại Bắc Ninh là dịp để các nghệ sĩ, diễn viên gặp gỡ, giao lưu, trao đổi, học hỏi kinh nghiệm, cùng chung tay gìn giữ và phát huy tinh hoa nghệ thuật chèo truyền thống trong thời kỳ mới.
 |
| Các đoàn nghệ thuật tham gia Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2025 ủng hộ đồng bào bị bão lụt tỉnh Bắc Ninh. |
Trong thời gian diễn ra Liên hoan (từ ngày 20/10 đến 2/11), khán giả sẽ được thưởng thức 21 vở diễn đặc sắc, được dàn dựng công phu, thể hiện tài năng, tâm huyết và khát vọng sáng tạo của các nghệ sĩ. Các tác phẩm mang nội dung phong phú, ca ngợi quê hương, đất nước, con người Việt Nam, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Trong đó, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Ninh Bình tham dự 4 vở; Nhà hát Chèo Hưng Yên 3 vở; nhiều đơn vị khác như Nhà hát Chèo Hà Nội, Quân đội, Bắc Ninh,… đều mang đến 2 vở diễn tiêu biểu.
Điểm đáng chú ý của Liên hoan năm nay là sự đa dạng trong phong cách thể hiện và cách tiếp cận đề tài. Nhiều đơn vị mạnh dạn đổi mới trong dàn dựng, xử lý âm nhạc, ánh sáng, sân khấu, tạo nên những vở diễn vừa giữ được cốt cách Chèo truyền thống, vừa gần gũi với khán giả hiện đại.
Các vở diễn có thời lượng từ 90 đến 120 phút, được dàn dựng trên nền tảng nghệ thuật Chèo cổ điển, kết hợp tinh tế với ngôn ngữ sân khấu đương đại.
Hội đồng Nghệ thuật của liên hoan gồm những nghệ sĩ, nhà nghiên cứu và nhà quản lý sân khấu uy tín trong lĩnh vực Chèo, đảm bảo việc chấm chọn được khách quan, công tâm.
Giải thưởng của liên hoan gồm Huy chương Vàng, Bạc cho vở diễn và cá nhân nghệ sĩ, cùng các giải xuất sắc dành cho các thành phần sáng tạo như tác giả kịch bản, đạo diễn, nhạc sĩ, họa sĩ thiết kế, biên đạo múa.
Liên hoan Chèo toàn quốc 2025 được kỳ vọng không chỉ là ngày hội của sân khấu truyền thống mà còn là cơ hội để Chèo tiếp tục lan tỏa trong đời sống đương đại.
Đắc Tuấn
