Minh Tuấn – Tử Văn
(SK&MT) – Lũ trên dòng chính sông Mekong đang tăng mạnh do liên tiếp ảnh hưởng từ các cơn bão gây mưa lớn trên lưu vực sông Mekong. Nguồn nước đầu nguồn sông Cửu Long cũng đang dâng cao. Cùng lúc này, Viện Khoa học thủy lợi miền Nam cảnh báo: triều cường biển Tây sẽ đạt đỉnh vào ngày 12 và 13-9. Đỉnh triều cao nhất tại trạm Gành Hào đạt 2,11m cao hơn mức báo động 2 là 11cm… Nước lũ kết hợp với triều cường thường gây ngập nặng cục bộ từ tháng 9 đến tháng 11. Các đô thị ở các đô thị ĐBSCL sẽ ứng phó ra sao?.
Cũng như Hà Nội và TPHCM, đô thị TP. Cần Thơ cũng đang đối diện với tình trạng nhiều tuyến đường bị ngập nặng. Các tuyến đường ở khu vực trung tâm TP Cần Thơ như phường Ninh Kiều, Cái Khế, Bình Thủy… bị ngập nặng do nhiều nguyên nhân cộng hưởng: Mưa lớn nước rút không kịp, triều cường kết hợp mưa lớn cộng với nước lũ đổ về khiến tình trạng ngập nghiêm trọng hơn.
![]() |
Từ tháng 9 đến tháng 11 hàng năm, TP Cần Thơ chịu tác động nặng từ các đợt triều cường kết hợp với lũ. |
Nhiều trận mưa lớn từ đầu năm 2025 đến nay đã làm ngập cục bộ nhiều tuyến đường ở TP. Cần Thơ. Cụ thể, theo Sở Xây dựng TP. Cần Thơ, chỉ riêng trận mưa cuối tháng 502025, lượng mưa đo được tại Ninh Kiều, TP. Cần Thơ gần 67mm, kéo dài từ gần 6 giờ, đã khiến khoảng 20 tuyến đường và khu dân cư bị ngập cục bộ. Các đợt ngập này khiến hàng ngàn người dân gặp khó khăn trong buôn bán, đi lại… Tình trạng nhiều tuyến đường ngập nước gây bức xúc trong nhân dân và tạo ấn tượng xấu với du khách. Đầu tháng 7-2025, Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ Trần Văn Lâu đã đề xuất sẽ thưởng cho người có sáng kiến, giải pháp chống ngập hiệu quả, giúp thành phố thoát ngập ngay trong vài đợt mưa tới.
![]() |
Triều cường dâng cao gây khó khăn trong sinh hoạt của người dân TP. Cần Thơ. |
Đề xuất này được nhiều người dân ủng hộ. Theo Sở Xây dựng T.P Cần Thơ đến đầu tháng 8-2025, Sở Xây dựng đã tiếp nhận qua đường công văn, hộp thư điện tử, Zalo… tổng cộng có 38 thông tin, ý tưởng, giải pháp chống ngập cho TP. Cần Thơ với 22 nhóm giải pháp. Qua phân tích, đánh giá các ý tưởng, giải pháp của các tổ chức, cá nhân gửi, gồm có các nhóm giải pháp: cải tạo các cửa thu nước, hố ga, van ngăn triều; cải tạo hệ thống thoát nước; xây dựng hồ điều hòa, trạm bơm; nâng cấp các tuyến đường giao thông; ứng dụng khoa học công nghệ; tăng cường công tác quản lý, vận hành hệ thống chống ngập…
Thời gian qua, Dự án Phát triển TP. Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng của đô thị đã xây dựng các tuyến đường bao, Âu thuyền và các cống ngăn triều vận hành tự động bằng hệ thống quản lý rủi ro ngập, cải tạo nâng cấp 32 tuyến đường nội ô trung tâm thành phố, đầu tư xây dựng 2 trạm bơm Châu Văn Liêm và trạm bơm Hồ Sen… Sở Xây dựng sẽ nghiên cứu tiếp thu các ý tưởng, giải pháp sáng kiến của các tổ chức, cá nhân đề xuất để vận dụng các giải pháp hiệu quả nhất tham mưu cho UBND thành phố cho chủ trương nghiên cứu, thực hiện trong thời gian tới.
![]() |
Đường Trần Việt Châu, phường Cái Khế thường bị ngập nặng khi mưa lớn hoặc triều cường dâng cao. |
Không chỉ TP. Cần Thơ, mà câu chuyện đường bị ngập ở các đô thị lớn của An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long giờ đây cũng trở nên nghiêm trọng hơn khi mưa lớn hoặc triều cường dâng cao. Theo Thạc sĩ Nguyễn Hữu Thiện, chuyên gia nghiên cứu về sinh thái ĐBSCL, trước mắt giải pháp để giảm tình trạng ngập do mưa: TP. Cần Thơ cần có giải pháp mở rộng hệ thống cống ngầm để tăng khả năng thoát ngập cho các trận mưa có cường độ phổ biến và tần suất xuất hiện nhiều. Quy hoạch lại không gian xây dựng, giảm mật độ bê – tông hóa, tạo những khoảng xanh trong thành phố để nước có thể thấm được xuống đất thay vì chỉ chảy tràn trên bề mặt. Quản lý rác thải và nạo vét dòng chảy sạch sẽ, chú ý những đoạn nút thắt cổ chai, kể cả các cống dọc theo bờ kè bao quanh thành phố. Và giải pháp căn cơ, lý tưởng nhất là khôi phục lại hệ thống kênh rạch nội ô.
Các nhà khoa học nhận định, ngập do thủy triều là một vấn đề phức tạp hơn, vượt ra khỏi phạm vi từng đô thị. Cần phải đặt đô thị trong bối cảnh chung của ĐBSCL. Thạc sĩ Nguyễn Hữu Thiện chỉ ra: Nước biển dâng, dù chỉ với tốc độ hơn 3 mi-li-mét mỗi năm nhưng tích lũy trong vài thập niên thì trở nên đáng kể. Kết hợp với đồng bằng đang bị sụt lún với tốc độ gấp 3-4 lần nước biển dâng, do khai thác nước ngầm quá mức. Một vấn đề cũng cần lưu ý là hệ thống đập, đê bao khép kín, khiến cho nước không còn không gian để lan tỏa, kể cả nước lũ từ phía thượng nguồn về và nước thủy triều từ phía biển lên đều chỉ ở trong lòng sông khiến triều cường ngày càng lớn hơn. Trong ngắn hạn, biện pháp công trình bao quanh như cách Cần Thơ làm có thể phát huy tác dụng nhanh, nhưng về lâu về dài vẫn không phải là cách bền vững khi mà vấn đề của toàn đồng bằng chưa được giải quyết.
![]() |
Đường Cách mạng Tháng Tám nằm cặp sông Hậu thường xuyên bị ngập nặng trong ac1c đợt triều cường. |
“Về lâu dài, cần thực hiện cải cách nông nghiệp toàn vùng theo tinh thần Nghị quyết 120 của Chính phủ về phát triển ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu. Theo đó, giảm thâm canh ba vụ lúa/năm và đê bao khép kín; nâng cao chất lượng, giảm ô nhiễm nguồn nước, khôi phục dòng chảy tự nhiên. Nghiên cứu giảm công trình ngăn mặn không cần thiết, từng bước chuyển đổi sản xuất thích ứng với mặn lợ theo đúng phân vùng của Quy hoạch tích hợp ĐBSCL để trả lại không gian cho nước triều lan tỏa, giảm áp lực triều dâng ở các đô thị trong vùng”, Thạc sĩ Nguyễn Hữu Thiện đề xuất.
https://suckhoemoitruong.com.vn/cac-do-thi-mien-tay-lo-ung-pho-voi-lu-ket-hop-trieu-cuong-27247.html