Hội nghị Thượng đỉnh COP29 vừa khép lại tại Baku, Azerbaijan, để lại dấu ấn quan trọng với hàng loạt thỏa thuận lịch sử nhằm ứng phó với cuộc khủng hoảng khí hậu toàn cầu. Từ cam kết tài chính đáng chú ý, việc khởi động thị trường tín chỉ carbon toàn cầu đến những bước tiến chiến lược của Việt Nam, COP29 trở thành một điểm tựa quan trọng cho hành trình xây dựng một tương lai bền vững.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành, Trưởng đoàn Việt Nam phát biểu tại Phiên họp cấp cao trong khuôn khổ Hội nghị COP29
Tại COP29, Việt Nam đã cập nhật Kế hoạch Quốc gia Thích ứng với Biến đổi Khí hậu (NAP), một văn kiện quan trọng thể hiện tầm nhìn và các ưu tiên hành động. Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành nhấn mạnh rằng NAP được xây dựng dựa trên cơ sở khoa học và thực tiễn, bao gồm ba mục tiêu chính: tăng cường khả năng chống chịu của hệ thống tự nhiên, kinh tế và xã hội; giảm thiểu rủi ro và thiệt hại từ các hiện tượng khí hậu cực đoan; và hoàn thiện thể chế để huy động nguồn lực hiệu quả.
Trong nỗ lực bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái, Việt Nam đã triển khai hàng loạt dự án trọng điểm như bảo vệ rừng ngập mặn và xây dựng hệ thống đê biển. Một ví dụ điển hình là việc trồng rừng ngập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long, giúp giảm thiểu tác động của bão lũ và xâm nhập mặn, đồng thời tạo ra tín chỉ carbon, một nguồn tài chính quan trọng cho các hoạt động bảo vệ môi trường. Các sáng kiến về nông nghiệp bền vững và ứng dụng công nghệ cao cũng được đẩy mạnh nhằm giảm thiểu tác động của hạn hán và lũ lụt, góp phần bảo đảm an ninh lương thực.
Một điểm nhấn quan trọng trong NAP là hệ thống cảnh báo sớm và cơ sở hạ tầng chống chịu với khí hậu. Việt Nam đã xây dựng các trạm quan trắc tại vùng ven biển và các khu vực dễ bị tổn thương, đồng thời đầu tư phát triển các công trình như đê điều, hồ chứa nước và khu tái định cư an toàn. Chính phủ cũng đã ban hành các chính sách ưu đãi để thu hút đầu tư tư nhân vào năng lượng tái tạo và xử lý nước thải, tạo nền tảng cho sự tham gia của doanh nghiệp trong quá trình thích ứng khí hậu.
Bên cạnh đó, cam kết vận hành thị trường carbon quốc gia từ năm 2025 và kết nối với thị trường carbon toàn cầu là bước đi quan trọng giúp Việt Nam không chỉ giảm phát thải mà còn huy động được nguồn lực tài chính quốc tế. Chính phủ đã ban hành Nghị định 06/2022/NĐ-CP, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc hình thành và vận hành thị trường này. Các dự án thí điểm như bảo vệ rừng ngập mặn, phát triển năng lượng tái tạo và mô hình nông nghiệp thông minh đang từng bước khẳng định tiềm năng của Việt Nam trong việc tạo ra tín chỉ carbon chất lượng cao.
Dù vậy, Việt Nam vẫn phải đối mặt với thách thức về thiếu hụt nguồn lực kỹ thuật và tài chính, cùng với nguy cơ bị các quốc gia phát triển lợi dụng cơ chế mua tín chỉ carbon thay vì giảm phát thải thực tế. Để khắc phục điều này, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào công nghệ, nâng cao năng lực quản lý và thúc đẩy hợp tác quốc tế để đảm bảo tính minh bạch và bền vững trong các giao dịch tín chỉ carbon.
Sự ra đời của Khuôn khổ thị trường carbon toàn cầu tại COP29 không chỉ mang đến cơ hội mới cho các quốc gia mà còn khẳng định vai trò của Việt Nam trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Với chiến lược đúng đắn và sự chuẩn bị kỹ lưỡng, Việt Nam đang khẳng định vai trò tiên phong trong khu vực và góp phần vào mục tiêu toàn cầu về phát triển bền vững và giảm thiểu biến đổi khí hậu.
Tại hội nghị COP29, Việt Nam cũng đề xuất các sáng kiến hợp tác toàn cầu, như tăng cường hỗ trợ tài chính từ các quốc gia phát triển, thúc đẩy minh bạch trong tiếp cận quỹ quốc tế như Quỹ Khí hậu Xanh, và xây dựng mạng lưới cảnh báo sớm cho khu vực Đông Nam Á, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Các sáng kiến này không chỉ mang tính thiết thực mà còn thể hiện tinh thần lãnh đạo của Việt Nam trong khu vực.
Bên cạnh các giải pháp công nghệ, Việt Nam cũng chú trọng đến các giải pháp dựa vào thiên nhiên và cộng đồng, như phục hồi hơn 20.000 ha rừng ngập mặn, phát triển nông nghiệp bền vững và các mô hình cộng đồng thích ứng với biến đổi khí hậu. Những sáng kiến này không chỉ giúp cải thiện sinh kế cho người dân mà còn tăng cường khả năng chống chịu trước các tác động khí hậu.
Theo bà Rohini Kohli, cố vấn cao cấp của UNDP, NAP của Việt Nam là hình mẫu cho các quốc gia khác trong việc chuyển hóa chiến lược thành hành động cụ thể. Với tầm nhìn dài hạn và sự đầu tư bền vững, Việt Nam đang chứng minh rằng việc thích ứng khí hậu không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội phát triển.
Những bước tiến chiến lược tại COP29 không chỉ củng cố vị thế quốc tế của Việt Nam mà còn mở ra con đường bền vững cho tương lai. Với sự đoàn kết quốc gia và hợp tác quốc tế, Việt Nam đang tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành một quốc gia có khả năng chống chịu cao, góp phần bảo vệ hành tinh chung của nhân loại.
Nguồn: Ngọc Huyền – Tạp chí Tài nguyên và Môi trường, ngày 24/11/2024
Link bài viết: https://tainguyenvamoitruong.vn/cop29-nhung-thoa-thuan-lich-su-va-tac-dong-toan-cau-cid122937.html
